Zit recht, Kijk vooruit ... het zijn enkele instructies die ik de laatste tijd kreeg van mijn rijinstructeur. Paardrijden, niet autorijden, voor de duidelijkheid. Hoewel ik een ervaren ruiter ben, heb ik nog iedere week les. #lifelonglearning in de praktijk, zullen we maar zeggen.
En laatst realiseerde ik mij dat haar instructies heel wat leiderschapslessen bevatten die ik ook kan toepassen op projectmanagement (of het aansturen van mensen in het algemeen). Laat me dat uitleggen aan de hand van 4 concrete instructies
Zit recht
"Zit recht op je paard. Ieder beetje dat jij naar links of rechts hangt, brengt je paard uit alans en zorgt ervoor dat hij zijn oefeningen niet optimaal kan uitvoeren."
Mijn balans heeft impact op mijn team. Als ik niet in balans ben, bijvoorbeeld verbaal en non-verbaal niet dezelfde boodschap breng, is het lastig voor mijn team om te weten wat ik bedoel. Bij een matuur en stabiel team, zal de impact wellicht minder groot zijn dan bij een nieuw of minder sterk team - maar mijn onevenwicht zal zeker zorgen voor een minder effectief team.
Kijk vooruit
"Kijk waar je naartoe wilt, niet naar je paard. Jij moet je paard altijd een stap voor zijn, anders kun je hem niet helpen het juiste te doen."
Als ik alleen met mijn operationele brandjes en dagelijkse taken bezig ben, kan ik het team niet helpen om echt te groeien. Als ik mijn ogen al niet op het doel heb, hoe kan ik dan van mijn team verwachten dat ze daar (op de juiste manier) zullen geraken? Tijd nemen om vooruit te kijken dus.
Kijk niet, maar voel
"Jij moet niet je hoofd buigen als je wilt dat je paard zijn hoofd buigt. Kijk vooruit, en voel of je paard ontspant en zijn hoofd buigt."
Een behoorlijk pijnlijk moment was dat laatst op mijn paard: ik zat letterlijk naar beneden te kijken, omdat ik wilde dat mijn paard dat deed. Redelijk onlogisch, hè? Mijn hoofd is immers niet verbonden met dat van hem. Mijn lijf wel. Door zelf te ontspannen en niet bezig te zijn met dat ene stukje gedrag van mijn paard, kwam de ontspanning (en dus het gebogen hoofd) vanzelf - en kon ik dat in mijn hele lijf voelen.
Zo is dat ook met projectteams. Over iemands schouder mee staan kijken naar wat hij of zij doet, is zelden zinvol. Die persoon gaat er niet sneller of beter van werken, in tegendeel. Vertrouw erop dat je slimme, capabele mensen in je team hebt. Steek je voelsprieten uit om te ontdekken of het goed gaat met (iedereen in) het team. Grijp in op het doel, niet op één specifieke activiteit.
Wees duidelijk
"Geef je hulpen duidelijk. Doet je paard niet wat jij vindt dat het moet doen? Dan ben jij niet duidelijk genoeg geweest. Vraag nog eens. Lukt het nog altijd niet? Vraag beter. Ben je zeker dat je benen hetzelfde vragen als je handen? Wees duidelijk."
Het lijkt wat op het "recht zitten", maar vraagt nog meer van jou als leider. Verwacht niet dat iemand "zo maar" snapt wat jij bedoelt. Dus verifieer of iemand echt mee is, vraag door. En blijkt dat het niet duidelijk is, zorg dan dat je tijd maakt om het nog eens uit te leggen. Op dezelfde manier, of een andere - maar hoe dan ook: duidelijker en beter. Ga er vanuit dat jij niet duidelijk bent geweest, dus stel jezelf in vraag voor je naar de ander wijst.
Conclusie: paardrijden is leiden (en andersom)
Iedere week krijg ik les. Iedere week leer ik bij. Soms gaat het geweldig, voel ik de flow samen met mijn paard, zweef ik door de piste en gaat iedere oefening zoals ik wil. En soms..tja, soms voel ik me met al mijn ervaring toch weer als een beginner.
En daarom blijf ik lessen volgen. Omdat ik altijd weer bijleer, over paardrijden, over leiden, en over mezelf.